افزایش دو برابری دمای هوای جهانی و اخطار نابودی جنگل های بلوط زاگرس
به گزارش لینک وبسایت، بررسی های محققان نشان داده است که افزایش دوبرابری دما نسبت به میانگین جهانی و وزش بادهای شدید اکوسیستم منحصربه فرد جنگل های بلوط زاگرس و معیشت جوامع محلی را در آینده گرفتار چالش خواهد نمود.
به گزارش لینک وبسایت به نقل از دانشگاه تهران، دکتر پدرام عطارد، عضو هیأت علمی دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران اظهار داشت: منطقه زاگرس در غرب ایران، همچون خیلی از نقاط جهان، با چالش های جدی ناشی از تغییر اقلیم روبرو شده است؛ اما آن چه این ناحیه را به کانونی حساس تبدیل میکند، وجود جنگل های بلوط ارزشمندی است که از نظر اکولوژیکی و اقتصادی، از اهمیت حیاتی برخوردار می باشند. شواهد علمی نشان می دهد، این اکوسیستم منحصربه فرد، با شتابی هشداردهنده درحال تجربه نتایج ویرانگر تغییر اقلیم است.
وی اضافه کرد: بررسی داده های هواشناسی در بازه زمانی ۱۴۰۲-۱۳۶۵ نشان داده است که میانگین دمای این ناحیه طی چهار دهه گذشته، ۱.۵ درجه سانتیگراد افزایش پیدا کرده است و این افزایش دو برابر افزایش دمای جهانی در همین بازه زمانی است. این تغییرات اقلیمی با نتایج نگران کننده ای همراه بوده است، چون که در همین دوره، همزمان با افزایش دما، شاهد افزایش سرعت باد هم بوده ایم.
دکتر عطارد ضمن اخطار در رابطه با خطرات ناشی از افزایش دما در منطقه زاگرس، عنوان کرد: نتایج پژوهش حاضر از آن حکایت می کند که ۷۵ درصد ایستگاههای هواشناسی منطقه زاگرس، افزایش معنادار دما و ۵۶ درصد از آنها هم افزایش سرعت باد را گزارش کرده اند. چنین روندی، منابع آبی، جنگل های زاگرس، فعالیتهای کشاورزی و به تبع آن اقتصاد جوامع محلی را در این ناحیه، با تهدیدی جدی مواجه ساخته است. تحلیل داده های دمایی از آن حکایت می کند که از سال ۱۳۸۷، منطقه زاگرس، علیرغم یک دوره کوتاه تر و خنک تر در فاصله سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ که تحت تاثیر تغییرات گذرا در الگوهای آب وهوایی محلی بوده است، به صورت پیوسته با افزایش دما روبرو شده است.
سرپرست این تیم تحقیقاتی ضمن اشاره به روند صعودی افزایش دما در یک دهه اخیر، اضافه کرد: این روند صعودی دما بخصوص در دهه اخیر (۱۳۹۲ تا ۱۴۰۲)، سرعت گرفته و پیشبینی ها، تداوم آنرا در آینده نشان می دهند. برپایه پیشبینی های انجام شده تحت سناریوهای تغییر اقلیم، منطقه زاگرس در دهه های آینده با چالش های جدی مواجه خواهد شد.
سناریوهای احتمالی در محیط زیست منطقه زاگرس
دکتر عطارد در رابطه با سناریوهای احتمالی افزایش دما و تاثیر آن در محیط زیست منطقه زاگرس اظهار داشت: در خوش بینانه ترین سناریو که مبتنی بر کاهش انتشار گازهای گلخانه ای به مقدار قابل توجه و توسعه پایدار می باشد، میانگین دمای سالانه تا سی سال آینده (سال ۱۴۴۰) حداقل حدود ۰٫۲ درجه سانتی گراد افزایش خواهد یافت. باآنکه این افزایش نسبتاً محدود است، اما همچنان می تواند باعث تشدید خشکسالی ها و تنش آبی در منطقه شود. در سناریوی حدوسط که رشد اقتصادی ناهمگون و مدیریت نامناسب محیط زیست را همراه خود دارد، پیشبینی می شود دما تا ۰٫۴ درجه سانتی گراد افزایش یابد. این سطح از گرمایش، فشار بیشتری بر منابع آبی وارد کرده و احتمال تخریب بیشتر جنگل های زاگرس را زیاد می کند. در بدبینانه ترین وضعیت، یعنی در سناریویی که وابستگی شدید به سوخت های فسیلی و انتشار بالای گازهای گلخانه ای را پیشبینی می کند و به عبارتی ادامه وضع موجود است، دمای منطقه می تواند تا ۱٫۲ درجه سانتی گراد افزایش یابد که نتایج فاجعه باری برای اکوسیستم های جنگلی زاگرس و معیشت ساکنان محلی در بر خواهد داشت.
وی تصریح کرد: گرچه در تمام این سناریوها، تفاوت چشمگیری در میزان بارش سالانه مشاهده نمی گردد، اما افزایش دما و سرعت وزش باد، یقیناً تشدید خشکی، افزایش تبخیر تعرّق، کاهش دسترسی به منابع آب و افزایش ریسک آتشسوزی جنگلها را در این ناحیه به دنبال خواهد داشت. این تأثیرات بخصوص برای جنگل های بلوط منطقه که از ارزش اکولوژیکی و اقتصادی بالایی برخوردار می باشند، مخرب خواهد بود و می تواند منجر به افزایش شیوع بیماری های قارچی و آفات در درختان بلوط شود.
دکتر عطارد با اشاره به اینکه فعالیتهای انسانی هم می توانند اهمیت بالای ی در تشدید این اثرات ایفا کنند، اظهار داشت: بهره برداری بی رویه از جنگلها، چرای بی رویه دام، ورود گرد و غبار از کشورهای همسایه و هم خشکسالی های مکرر، هنگامی که با تغییرات اقلیمی قابل توجه ده های اخیر همسو می شوند، می توانند فشار بیشتری بر اکوسیستم های زاگرس وارد کنند و بی گمان روند زوال جنگل های بلوط را تسریع و تشدید خواهند کرد.
عضو هیات علمی دانشکدگان کشاورزی دانشگاه تهران اظهار داشت: «برای کاهش این تأثیرات و محافظت از اکوسیستم های منطقه زاگرس، اقدامات فوری و مؤثر برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و سازگاری با تغییرات اقلیمی ضروری می باشد. این اقدامات می تواند شامل کاهش فشار بر اکوسیستم های جنگلی زاگرس، توسعه و اجرای سیاستهای پایدار مدیریت منابع طبیعی، کاهش انتشار گازهای گلخانه ای از راه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر و افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت محافظت از محیط زیست باشد».
نتایج کامل این تحقیق که با همکاری دکتر هایفنگ ژو، استاد تمام مؤسسه تحقیقات فلات تبت آکادمی علوم چین، دکتر سمیرا بیرانوند، محقق پسادکتری، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، دکتر توماس گرنت پیپکر، استاد تمام گروه علوم منابع طبیعی، دانشگاه تامپسون ریورز، کانادا، دکتر ویلما بایرام زاده، دانشیار گروه علوم و فناوری چوب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، مهندس حمید صوفی مریو، کارشناس ارشد معاونت پژوهش و فناوری دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران و کژال کریمی، دانشجو دکتری رشته علوم زیستی جنگل، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران انجام شده است در مجله Anthropocene انتشار یافته است، از راه این لینک در دسترس می باشد.
منبع: لینك وبسایت
این پست لینک وبسایت را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب